Geçmişde gadymy Hytaýda kagyzdan ýasalan penjireler ulanylýardy we aýna penjireler diňe döwrebap bolup, şäherleriň aýna diwarlaryny ajaýyp görnüşe öwürýärdi, ýöne 75 kilometrlik koridorda on müňlerçe ýyllyk aýna hem tapyldy. Demirgazyk Amerikanyň Çili ýurdundaky Atakama çölünde.Gara silikat aýnanyň ýataklary sebite ýaýrady we 12000 ýyl bäri şol ýerde bolandygyny görkezmek üçin synag edildi, adamlar aýna ýasamak tehnologiýasyny oýlap tapmazdan ozal.Bu aýna zatlaryň nireden gelendigi barada dürli pikirler bar, sebäbi gaty yssy ýanmak çägeli topragy silikat kristallara ýakyp, käbirleriniň bu ýerde bir wagtlar "dowzah odunyň" bolandygyny öňe sürýär.Golaýda Braun uniwersitetiniň Earther, daşky gurşaw we planeta ylymlary bölüminiň ýolbaşçylygyndaky gözleg, aýnanyň 5-nji noýabrda Yahoo News-yň habaryna görä, aýnanyň üstünde ýarylan gadymy kometanyň dessine ýylylygy netijesinde emele gelendigini görkezýär.Başgaça aýdylanda, gadymy aýnanyň gelip çykyşynyň syry çözüldi.
Golaýda Geologiýa theurnalynda çap edilen Braun uniwersitetiniň gözleginde çöl aýnasynyň nusgalarynda häzirki wagtda onerde tapylmaýan ownuk bölekleriň bardygyny aýdýarlar.Minerallar NASA-nyň “Stardust” missiýasy tarapyndan Earthere getirilen materialyň düzümi bilen ýakyndan gabat gelýär, bu topar “Wild 2” atly kometadan bölejikleri ýygnady. Topar beýleki gözlegler bilen bilelikde bu mineral ýygnanyşyklaryň netijesi bolmagy mümkin diýen netijä geldi. Wildabany 2-e meňzeş kompozisiýa bilen kometa, Earthere ýakyn ýerde ýarylýar, bölekler Atakama çölüne çalt düşýär, derrew aşa ýokary temperaturany döredýär we çägeli ýerini eredýär, şol bir wagtyň özünde käbir materiallaryny galdyrýar.
Bu aýna jisimler Çiliniň gündogaryndaky Atakama çölünde, gündogarda Andlar bilen serhetleşýän Çiliniň demirgazygynda we günbatarda Çili kenarýaka daglarynda jemlenendir.Zorlukly wulkan atmagy üçin hiç hili subutnama ýok bolsa, aýnanyň genezi geologiki we geofiziki jemgyýeti degişli gözlegler üçin sebite hemişe özüne çekýär.
Iş wagty: 29-2021-nji dekabry